Rạn da tên thường gọi theo tiếng Anh là striae distensae. Bản chất của chúng là các vết rạn dưới da do bị kéo căng đột ngột làm các sợi collagen và elastin bị đứt gãy. Vậy đâu là nguyên nhân gây rạn da, làm da của bạn trở nên xấu xí, gồ ghề? I. Các nguyên nhân gây rạn da Khi cơ thể phát triển quá nhanh và đột ngột chỉ trong một thời gian ngắn, da sẽ có nguy cơ bị rạn. Bạn hãy tưởng tượng làn da của mình như một chiếc áo bảo vệ cơ thể, khi bị kéo căng, nó sẽ rách. Làn da của bạn sẽ hơn một điểm là nó có sự đàn hồi nhưng nếu vượt quá mức cho phép, da sẽ bị tổn thương. Việc trông chờ vào việc da tự chữa lành là điều không thể bởi các vết rạn bản chất là các vết sẹo, sẽ chỉ mờ đi phần nào. Collagen và elastin dưới da bị đứt gãy có thể do các tác động sau. [caption id="attachment_72" align="aligncenter" width="500"] Collagen và elastin dưới da bị đứt gãy tạo nên các vết rạn[/caption] 1. Rạn da do mang thai Theo các thống kê cho thấy có tới 90% phụ nữ khi mang thai có nguy cơ rạn da. Các vết rạn thường xuất hiện nhiều vào tháng thứ sáu hay thứ bảy của thai kỳ hoặc sau khi sinh nở. Khi mang thai, cơ thể phụ nữ phải căng ra để đủ chỗ cho em bé phát triển. Việc hấp thu thêm nhiều chất dinh dưỡng để nuôi thai nhi cũng làm cơ thể mẹ tăng cân, béo lên nhanh chóng gây rạn da. Quá trình này xảy ra liên tục và kéo dài làm da thể điều tiết kịp thời. Mức độ nghiêm trọng của rạn da của từng người sẽ khác nhau tùy thuộc vào cơ địa, kích thước em bé,... [caption id="attachment_67" align="aligncenter" width="500"] 90% phụ nữ bị rạn da trong quá trình mang thai[/caption] 2. Tăng trưởng tuổi dậy thì Các vết rạn là một vấn đề thường gặp trong quá trình dậy thì của nhiều cô gái và các chàng trai. Vào độ tuổi dậy thì, cơ thể sẽ có những thay đổi rõ rệt về tâm sinh lý. Cơ thể thường phát triển cách nhanh chóng làm cho quá trình sản xuất collagen( protein quan trọng tạo nên các mô liên kết dưới da bị gián đoạn. Rạn da thường xuất hiện ở vùng cơ thể có trữ lượng mỡ lớn như bụng, mông, ngực hay đùi,...Các xuất hiện phổ biến ở độ tuổi này nên bạn không cần quá lo lắng hay tự ti về nó. [caption id="attachment_73" align="aligncenter" width="500"] Tăng trưởng tuổi dậy thì là nguyên nhân chủ yếu gây rạn da[/caption] 3. Giảm cân hoặc tăng cân đột ngột Nếu bạn nghĩ rằng rạn da chỉ xuất hiện khi cơ thể phát triển thì bạn nên thay đổi cách nghĩ ấy. Giảm cân cũng có thể là nguyên nhân gây ra các vết rạn da xấu xí. Da bị kéo căng hay co lại quá đột ngột sẽ mất tính đàn hồi và khó có thể khắc phục, từ đó rạn da hình thành. [caption id="attachment_93" align="aligncenter" width="500"] Giảm cân hoặc tăng cân đột ngột gây rạn da[/caption] Hãy làm mọi việc thật nhẹ nhàng và từ tốn theo từng bước nếu bạn không muốn làn da của mình trở nên nhăn nheo, gồ ghề. Bên cạnh đó, việc tăng hay giảm cân quá nhanh là cách làm không lành mạnh, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của bạn. 4. Rạn da do di truyền Mặc dù bạn đã áp dụng nhiều phương pháp ngăn ngừa sự xuất hiện của rạn da nhưng chúng vẫn xuất hiện. Lý do xảy ra điều đó có thể là do di truyền. Trong gia đình, mẹ hay chị em của bạn bị rạn da khi mang thai hay dậy thì thì khả năng bạn bị rạn da sẽ rất cao. Điều này đã được các nhà nghiên cứu khoa học xác nhận. Mức độ nghiêm trọng của từng người sẽ khác nhau bởi nó còn phụ thuộc vào cơ địa hay tình trạng da của bạn. [caption id="attachment_68" align="aligncenter" width="500"] Nguy cơ bị rạn cao khi gia đình có người mắc phải[/caption] 5. Sử dụng hóa chất khiến da bị bào mòn Điều này xảy ra khi bạn quá lạm dụng các loại kem trị mụn, làm trắng hay sáng da. Các loại kem không rõ nguồn gốc, xuất xứ có nguy cơ cao hơn. [caption id="attachment_69" align="aligncenter" width="500"] Kem trộn là loại kem hàng đầu làm bào mòn da[/caption] Các loại kem làm trắng sáng da như kem trộn thường có chứa corticoid. Nó sẽ làm giãn các mao mạch dưới da và giữ lại nước nên bạn cảm thấy da mình sáng bóng và căng mịn hơn. Nhưng corticoid cũng chính là nguyên nhân chủ yếu làm da bị bào mòn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới lớp biểu bì dưới da. Da bị bào mòn sẽ trở nên mỏng, yếu, dễ dàng bị rách khi kéo căng. Hãy lựa chọn cho mình các sản phẩm chất lượng tránh làm tổn thương tới da. 6. Tập thể hình sai cách gây rạn da Thông thường mọi người sẽ chỉ nghĩ đến rạn da bởi mang thai hay dậy thì mà quên đi rằng luyện tập thể hình cũng là một nguyên nhân gây rạn da, đặc biệt là ở nam giới. Kế hoạch tập luyện nghiêm ngặt với cường độ cao sẽ làm tăng nhanh kích thước các cơ vùng bắp tay và đùi dẫn đến rạn da. [caption id="attachment_66" align="aligncenter" width="500"] Căng cơ gây rạn da do tập thể hình[/caption] Các vết rạn thường phát triển nhanh hơn sự thích ứng của da. Chúng thường xuất hiện với màu hồng, tím đỏ vào thời gian đầu và kèm theo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Tạ là bài tập có khả năng gây rạn da cao nhất nên cần đặc biệt lưu ý. 7. Rạn da là biến chứng của hội chứng Cushing và Marfan Marfan có thể làm giảm độ đàn hồi trong da còn Cushing làm cơ thể sản xuất quá nhiều hormone dẫn đến tăng cân làm cơ thể béo lên cách nhanh chóng. Marfan và Cushing đều làm tăng nguy cơ rạn da của bạn. Nếu bị bạn bị rạn da cách bất thường hãy suy nghĩ đến khả năng bạn bị mắc hai loại bệnh trên để có phương pháp và cách điều trị kịp thời. [caption id="attachment_71" align="aligncenter" width="500"] Rạn da là biến chứng của hội chứng Cushing[/caption] II. Tổng kết Có rất nhiều nguyên nhân gây rạn da bạn cần chú ý. Các vết rạn sẽ dễ dàng điều trị hơn trong thời gian đầu. Sử dụng các biện pháp điều trị rạn da thích hợp như dưỡng ẩm, tăng cường độ đàn hồi cho da để giảm nguy cơ hay mức độ nghiêm trọng của rạn da.