Chính phủ Mỹ đóng cửa: Hệ quả và triển vọng mở cửa

Đầu ngày 1-10 (giờ Mỹ), chính phủ Mỹ rơi vào tình trạng đóng cửa lần đầu tiên kể từ năm 2019, sau khi Điện Capitol không thể thông qua dự luật chi tiêu tạm thời để duy trì ngân sách.

Hai bên đổ lỗi cho nhau
Diễn biến này xảy ra chỉ vài giờ sau khi Thượng viện bác bỏ đề xuất của Hạ viện (do đảng Cộng hòa kiểm soát) nhằm kéo dài chi tiêu chính phủ đến ngày 21-11. Dự luật cần 60 phiếu thuận để vượt qua thủ tục, song chỉ giành được 55 phiếu.

Hai thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa là John Fetterman (bang Pennsylvania) và Catherine Cortez Masto (bang Nevada) đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật, nhưng vẫn không đủ để thông qua, theo hãng tin Reuters.

Song song đó, đề xuất thay thế của phe Dân chủ gia hạn ngân sách đến 31-10 và kèm theo gói mở rộng trợ cấp y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả Phải chăng (ACA) cũng thất bại khi không nhận được bất kỳ phiếu nào từ phía Cộng hòa.

Cốt lõi mâu thuẫn nằm ở vấn đề y tế và phúc lợi xã hội. Phía Cộng hòa khẳng định cần duy trì chi tiêu ngắn hạn, tránh “cài cắm” thêm các điều khoản về trợ cấp y tế vốn gây tốn kém. Trong khi đó, phe Dân chủ tuyên bố sẽ không chấp thuận dự luật nào nếu không có nhượng bộ đáng kể, đặc biệt là gia hạn hỗ trợ bảo hiểm y tế cho hàng triệu người Mỹ.

Sự bất đồng khiến Washington không đạt được thỏa thuận vào thời điểm hạn chót 00 giờ 01 phút ngày 1-10. Ngay sau đó, Nhà Trắng đưa đồng hồ đếm ngược lên trang web chính thức, kèm thông điệp quy trách nhiệm cho phe Dân chủ: “Đảng Dân chủ đã khiến chính phủ đóng cửa”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo việc chính phủ đóng cửa có thể dẫn đến việc sa thải hàng loạt nhân viên liên bang và cắt giảm các chương trình mà phe Dân chủ ủng hộ, đồng thời nhấn mạnh những quyết định này có thể mang tính “không thể đảo ngược”.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson viết trên X: “Đảng Dân chủ đã chính thức bỏ phiếu đóng cửa chính phủ”, đồng thời cảnh báo hệ lụy sẽ khiến: các bà mẹ và trẻ em mất hỗ trợ dinh dưỡng, cựu binh mất chăm sóc y tế, Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang của Mỹ (FEMA) thiếu nguồn lực giữa mùa bão, binh sĩ và nhân viên an ninh hàng không không được trả lương.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Wyoming - bà Cynthia Lummis kêu gọi phe Dân chủ “ngừng trò chính trị” và ủng hộ duy trì chi tiêu để giữ chính phủ cùng các công viên quốc gia hoạt động, theo đài CNN.

Ngược lại, lãnh đạo đảng Dân chủ cáo buộc Cộng hòa cố tình biến ngân sách thành công cụ chính trị và phục vụ các kế hoạch cải tổ cứng rắn của ông Trump.

Hệ quả và triển vọng mở cửa trở lại
Việc chính phủ đóng cửa gây hệ quả đang lan rộng đến nhiều lĩnh vực của đời sống công cộng, khiến 750.000 nhân viên liên bang buộc phải nghỉ việc tạm thời. Tuy nhiên, không phải mọi hoạt động đều ngừng lại, theo Reuters.

Theo kế hoạch ứng phó, Cơ quan An sinh Xã hội vẫn tiếp tục chi trả lương hưu và trợ cấp khuyết tật, nhưng sẽ cho nghỉ tạm thời khoảng 12% nhân viên và dừng các chiến dịch truyền thông. Các chương trình y tế liên bang lớn như Medicare và Medicaid vẫn đảm bảo chi trả, song hoạt động hỗ trợ sẽ chậm lại do thiếu nhân lực.

XEM TẠI ĐÂY
Nguồn tin: Báo Pháp luật TP.HCM