Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản: Nguy cơ tiềm ẩn và cách phòng ngừa hiệu quả

(GERD) - Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản là bệnh lý khá phổ biến, liên quan đến đường tiêu hóa. Tỷ lệ người Việt Nam bị trào ngược dạ dày thực quản hiện nay khá cao, song phần lớn trong số đó đều chủ quan, không đi khám hay tự mua thuốc uống ở nhà. Và không biết rằng, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản cũng tiềm ẩn nhiều yếu tố nguy cơ, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.




Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản chứa nhiều nguy cơ tiềm ẩn.
Nguy cơ tiềm ẩn từ hội chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Theo thống kê năm 2022 của Hội Nội khoa Việt Nam, hiện nước ta có khoảng 7 triệu người bị trào ngược dạ dày - thực quản. Song trong đó có khoảng 60% người bệnh không điều trị kịp thời dẫn đến biến chứng nguy hiểm.

Không chỉ dừng lại ở việc bất tiện trong cuộc sống và gây khó chịu, đây là những nguy cơ nghiêm trọng bạn có thể gặp phải khi mắc hội chứng trào ngược dạ dày thực quản.

Biểu hiện ngoài thực quản
Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản gây ra một số vấn đề biểu hiện bên ngoài thực quản như:

• Mòn răng
  
  
• Viêm họng
  
  
• Viêm thanh quản
  
  
• Khàn giọng
  
  
• Loét dây thanh
  
  
• Viêm tai giữa
  
  
• Ho kéo dài
  
  
• Hen suyễn
  
  
• Viêm phổi, một số trường hợp trào ngược axit mạn tính vào phổi gây tổn thương phổi vĩnh viễn (xơ hóa phổi hay giãn phế quản)
  

Loét thực quản
Axit từ dạ dày trào ngược và đi vào thực quản liên tục, lâu dài sẽ gây tổn thương lớp niêm mạc thực quản, gây viêm nhiễm và thậm chí là loét thực quản.


NhãnNhững vết loét này gây chảy máu, đau đớn, ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống của người bệnh.
Hẹp và sẹo thực quản
Thực quản sau khi bị tổn thương, tới lúc lành sẽ gây ra những nếp sẹo bên trong thực quản, từ đó làm tắc nghẽn nặng, khiến cho thức ăn bị kẹt trong thực quản.

Việc trào ngược axit, thực quản bị tổn thương rồi sau đó lành lại và gây ra sẹo diễn ra liên tục khiến thực quản càng ngày càng hẹp. Lâu dài khiến việc ăn uống trở nên khó khăn và đau đớn hơn.

Barrett thực quản
Ước tính hiện nay cứ 10 người sẽ có 1 người bị hội chứng trào ngược dạ dày thực quản sẽ phát triển thành barrett thực quản. Đây là hệ quả của việc lớp lót thực quản bị tổn thương liên tục do trào ngược dạ dày thực quản gây ra. Barrett thực quản là một tổn thương tiền ung thư thực quản. Tình trạng niêm mạc thực quản chuyển từ tế bào vảy bình thường thành tế bào hình trụ, những tế bào hình trụ này sẽ tiến tiến triển thành tế bào có khả năng chế tiết (tương đồng với tế bào ruột). Từ đó gây ra tình trạng loạn sản ở thực quản và ung thư thực quản.


Những người bị barrett thực quản có nguy cơ cao bị ung thư thực quản và được khuyên nên nội soi định kỳ để theo dõi các dấu hiệu cảnh báo sớm về ung thư.
Ung thư thực quản
Hiện có 2 loại ung thư thực quản chính:

• Ung thư biểu mô tuyến
  
  
• Ung thư biểu mô tế bào vảy
  

Và yếu tố nguy cơ chính của ung thư thực quản là đến từ bệnh barrett thực quản. Ước tính, cứ 10 – 20 người bị barrett thực quản thì sẽ có 1 người bị ung thư thực quản sau 10 – 20 năm. Ung thư thực quản gây ra tình trạng khó nuốt, khó tiêu, giảm cân không rõ nguyên nhân, ho dai dẳng, khàn tiếng , nôn mửa…

Cách phòng ngừa hội chứng trào ngược dạ dày thực quản
Để bảo vệ bản thân khỏi những biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thậm chí là tính mạng từ hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, mỗi người nên bắt đầu phòng tránh bệnh từ sớm.

Phòng bệnh đúng cách
Nên tuân thủ những điều sau để giữ bản thân không trở thành đối tượng nguy cơ bị trào ngược dạ dày thực quản tác động:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Bởi béo phì cũng là nguyên nhân gây trào ngược axit do gây áp lực lên dạ dày.
  
  
• Bỏ thuốc lá: Lý do là vì thuốc lá làm giảm khả năng hoạt động của cơ thắt thực quản.
  
  
• Khi ăn nên ăn uống lành mạnh, dinh dưỡng, ăn đủ bữa. Trong lúc ăn thì ăn từ từ, nhai kỹ, tránh ăn quá nhanh và ăn quá no mỗi bữa.
  
  
• Không sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống dễ gây trào ngược như đồ dầu mỡ, lên men, nước ngọt, bia rượu, caffeine, socola…
  
  
• Khi ngủ nên kê cao đầu giường để tránh bị trào ngược. Sau khi ăn cũng tránh nằm xuống ngay mà nên đợi ít nhất 2 tiếng.
  
  
• Tránh mặc quần áo quá chật, bó sát vì có thể gây ra áp lực lên bụng và cơ thắt thực quản.
  

Phòng ngừa hội chứng trào ngược dạ dày thực quản đến từ những thói quen thường ngày.
Điều trị đúng cách
Khi nghi ngờ bản thân mắc hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, nên sớm đến cơ sở y tế để kiểm tra, thăm khám. Thông qua quá trình thăm khám, giúp bác sĩ chẩn đoán tình trạng của người bệnh để đưa ra lời khuyên hợp lý.

Khi biết bản thân bị trào ngược dạ dày thực quản, nên chấp hành đúng phác đồ điều trị mà bác sĩ đưa ra. Bác sĩ có thể khuyên người bệnh nên điều chỉnh lối sống và sử dụng theo đơn thuốc phù hợp trước. Trong trường hợp bệnh không đáp ứng thuốc, có thể sẽ chỉ định phẫu thuật để điều trị bệnh.