1. Van bướm là gì? Van bướm là loại van có cấu tạo đơn giản hơn các van công nghiệp khác, và được ứng dụng rộng rải trong công nghiệp nhất là trong đường ống của ngành cấp thoát nước , van bướm có thiết kế cánh mở như một cánh bướm, dùng để điều tiết, đóng mở lưu chất nhờ đĩa van xoay quanh tâm trục, với phần trăm lưu chất đi qua thì góc mở khác nhau. Van bướm là van được sử dụng để điều tiết (hoặc dùng để đóng/mở) dòng chảy trong đường kính ống có kích thước lớn bằng cách cánh bướm xoay theo các góc độ khác nhau. Khi chúng ta tác động lên tay gạt, tay quay hoặc vô lăng thì sẽ tác động lên trục của van bướm làm cánh bướm sẽ xoay theo các góc mở khác nhau, khi đó dòng tiết lưu chảy qua ống sẽ có lưu lượng khác nhau. Thông thường trạng thái đóng hoàn toàn thì góc mở bằng 0 độ, còn khi can mở hoàn toàn thì cánh xoay một góc 90 độ so với trục chính giữa của nó. 2. Cấu tạo của van bướm Van bướm cấu tạo gồm các phần chính sau: Thân Van ( Body): Là toàn bộ phần màu đỏ bên ngoài bao bọc , các lỗ xung quanh là dùng để định vị van vào đường ống bằng bulong và đai ốc, vật liệu chế tạo thân van bướm có thể là thép, gang, inox, còn tùy thuộc vào điều kiện sử dụng Đĩa Van ( Disc ) : Đĩa van là một bộ phận quan trọng nhất của van, nó có hình dạng cánh bướm, và quay quanh trục của nó để đống mở dòng chảy. Vật liệu chế tạo đĩa van phải là vật liệu chống ăn mòn như gang, inox 201, inox 304, thép hợp kim … Gioăng làm kín ( Lining ) : Đây là bộ phận giúp van bướm không bị rò rỉ chất lỏng, làm kín đĩa van với thân van lại với nhau, Gioăng làm kín thường làm bằng cao su, PDFE, Teflon … Bộ phận truyền động: tay gạt hoặc vô lăng là bộ phận dùng để tác động lên van tạo ra góc mở khác nhau tạo ra trạng thái đóng hoặc mở hoàn toàn. Ty trục (Stem) Ngoài ra còn có các bộ phận khác như: trục van, bánh răng định vị, bulong,… 3. Nguyên lý hoạt động của van bướm Van được điều khiển bởi hệ thống dẫn động từ thiết bị điều khiển có thể là tay gạt, tay quay, bộ điều khiển tự động tác động lên trục van và đĩa van khiến chúng xoay theo góc tùy ý. Đối với van bướm tay gạt thì ta chỉ cần quay 90 độ thì van sẽ mở, lúc đó tay gạt sẽ song song với đường ống, Nếu ta nhìn thấy tay gạt vuông góc với đường ống, thì lúc đó van đang mở Đối với van bướm tay quay thì sẽ có cơ cấu truyền động dẫn truyền đến cánh bướm , ở phần Top View sẽ có kim chỉ dẫn Open and Close. Chúng ta muốn mở van thì quay vô lăng sao cho kim trên topview quay đến hướng open. Nếu chúng ta muốn đóng van thì quay vô lăng sao cho kim trên topview quay đến hướng close Khi tiến hành quay tay theo ngược chiều kim đồng hồ là thực hiện quá trình mở van, ngược lại khi quay cùng chiều kim đồng hồ là thực hiện quá trình đóng van. Việc đóng mở chỉ cần quay tay quay hoặc điều khiển cơ cấu đóng ở mọi góc độ. 4. Ưu và nhược điểm Ưu điểm: Ưu điểm của van bướm thì rất nhiều nên hiện nay ở đường ống trong các công ty thì được ứng dụng phổ biến. Thiết kế nhỏ gọn đòi hỏi ít không gian hơn so với các loại van khác như van cầu, van cổng…. Có thể khẳng định rằng van bướm tương đối rẻ hơn so với các van công nghiệp khác. Lý do van bướm rẻ tiền hơn là do thiết kế đòi hỏi vật liệu ít hơn cho thiết kế của van. Trên thị trường loại van bướm rẻ nhất là loại wafer, phù hợp với 2 mặt bích. Thao tác đống mở dễ dàng, nhanh chống Công việc thực hiện bảo trì đơn giản, dễ dàng hơn Trọng lượng nhẹ. Có khả năng giảm áp suất thấp và phục hồi áp lực cao. Đóng mở dễ dàng và nhanh chóng, tiết kiệm, chống dịch chuyển. Cấu trúc đơn giản, kích thước nhỏ và trọng lượng nhẹ. Dưới áp lực thấp, có thể đạt được một sự bít kín tốt. Nhược điểm: Bộ phận làm kín thường được làm bằng cao su nên với những chất lưu có nhiệt độ cao thì cần tham khảo loại van bướm có bộ phận làm kín làm bằng những chất liệu đặc biệt khác (tư vấn thêm). Chỉ sử dụng tốt ở môi trường áp suất thấp. Nếu áp suất cao van sẽ dễ dàng hư hỏng, theo thời gian sẽ dễ dàng ảnh hưởng đến van bị rò rỉ.
