Tổng quan về sẹo Da bị tổn thương do chấn thương cấp tính hay do bệnh mãn tính gây ra đều có thể để lại sẹo vĩnh viễn. Sự hình thành mô sẹo thường được đặc trưng bởi mức độ dày của collagen. Các vết sẹo lớn và sẹo trên các vùng dễ nhìn thấy hơn là điều không mong muốn và có thể gây mặc cảm, tự ti về bản thân, do đó chất lượng cuộc sống cũng bị ảnh hưởng theo. Đặc biệt, một số vết sẹo từ những vết thương sâu như bỏng có thể hạn chế thể chất của bệnh nhân do lượng da co lại lớn hơn. Điều này sẽ làm tăng độ căng và giảm tính linh hoạt của da. Đó là lý do tại sao mà các phương pháp điều trị ngăn ngừa và giảm sự hình thành xuất hiện sẹo luôn nhận được sự quan tâm của các bác sĩ cũng như bệnh nhân. Xu hướng phẫu thuật thẩm mỹ ngày càng tăng là động lực chính để xác định các giải pháp mới và tiến tiến hơn trong việc giảm sẹo. Các phương pháp điều trị sẹo hiện tại bao gồm phương pháp điều trị không xâm lấn và phương pháp điều trị xâm lấn. Các phương pháp điều trị sẹo 1. Liệu pháp áp lực Dùng băng đàn hồi (băng thun) hoặc quần áo nén để tạo áp lực lên sẹo. Liệu pháp không xâm lấn và có thể tự áp dụng tại nhà. Tuy nhiên, thường tạo cảm giác khó chịu, cần kiên trì liên tục từ 6 đến 12 tháng để có kết quả tối ưu. 2. Liệu pháp silicone y tế tại chỗ Có 2 dạng là miếng dán trị sẹo silicone và kem trị sẹo silicone, được dùng trực tiếp lên vết sẹo. Sử dụng ngoài da, không xâm lấn và dễ sử dụng tại nhà. Để có kết quả tối ưu, cần kiên trì liên tục từ 6 đến 12 tháng. 3. Tiêm steroid Tiêm corticosteroid trực tiếp vào mô sẹo để ức chế quá trình xơ hóa và giảm số lượng nguyên bào sợi cơ. Phương pháp này có thể ức chế hẳn sự hình thành của sẹo phì đại, tuy nhiên phải tiêm nhiều lần trong một khoảng thời gian do bác sĩ chỉ định 4. Tiêm chất làm đầy Các chất làm đầy như collagen có thể được tiêm vào vị trí sẹo và thường được sử dụng để cải thiện sẹo rỗ. Phương pháp này phải được thực hiện bởi bác sĩ thẩm mỹ và thường chỉ có kết quả điều trị tạm thời. 5. Mài mòn da Mài mòn hoặc bào mòn các lớp da ngoài cùng. Kỹ thuật này phần lớn được thay thế bằng các phương pháp tiên tiến như tái tạo bề mặt bằng laser, dùng để làm phẳng sẹo lồi và giảm các vết sẹo mụn nông/sâu. Tuy nhiên, thủ tục xâm lấn thường yêu cầu gây mê. Các vết thương mới có nguy cơ hình thành lại sẹo nếu chăm sóc không đúng cách. 6. Siêu mài mòn da Phương pháp này đơn thuần là tẩy tế bào chết của lớp biểu bì da nên không xâm lấn, không phẫu thuật và thường không gây đau. Chỉ có hiệu quả với những sẹo nông như sẹo mụn. 7. Laser bóc tách Sử dụng ánh sánh xung cường độ cao, điển hình là laser erbium hoặc laser CO2. Phương pháp này có thể giảm độ dày của sẹo và mềm mô sẹo nhưng cần được thực hiện bởi bác sĩ thẩm mỹ có chuyên môn. Hiệu quả điều trị không nhất định có thể nhanh hay chậm tùy vào loại laser lựa chọn và cơ địa da của mỗi người. 8. Ghép da Lấy da từ vùng da khỏe mạnh bình thường, sau đó đắp lên vết sẹo để che sẹo, thường được sử dụng nhất cho sẹo mụn sâu, sẹo bỏng. Đây là phương pháp xâm lấn nên sẽ tạo thêm vết thương do lấy mô da. 9. Phẫu thuật cắt sẹo Có thể được sử dụng để cải thiện sự xuất hiện của các vết sẹo lồi nổi rõ, có hình dạng bất thường, cứng. Phương pháp xâm lấn cũng sẽ tạo ra các vết thương sâu và sẽ hình thành lại sẹo nếu không chăm sóc đúng cách. 10. AFR Được sử dụng cho bệnh nhân đã trải qua quá trình chữa thương nhanh hoặc lâu ở các vết lở loét da hoặc loét tỳ đè liên quan đến sẹo sau chấn thương và ghép da có độ dày mỏng sau khi bắt đầu đợt AFR. Phương pháp này sẽ phá vỡ màng sinh học và kích thích tiết yếu tố tăng trưởng de novo và tái tạo lại collagen. Tham khảo nguồn NIH (Viện Y tế Hoa Kỳ)
